Hannelore Hooyberghs, 33 jaar, Edegem Geboren als Hans: 15 mei 1987
Activiste, Broadcast Technician bij Videohouse, DJ in Café Den Draak en Hessenhuis
Vrienden kenden haar vroeger als een ‘stereotype Vlaamse macho jongen’ zegt ze. Ze is uitgegroeid tot een vrouw die dichter dan ooit bij haar zelf staat en eerlijk spreekt over alle ups en downs tijdens en na haar transitie naar vrouw.
Over haar coming-out
“Ik voelde me vanbinnen een vrouw maar kon het aan de buitenkant niet laten zien.”
In mijn jeugdjaren heb ik nooit kunnen vertellen hoe ik me voelde. Vanbinnen was en ben ik een vrouw maar ik kon het toen niet aan de buitenkant laten zien. Op mijn 21ste heb ik voor de eerste keer tegen een zeer goede vriendin gezegd dat ik soms graag vrouwenkleren droeg. Ik peilde ook wel eens bij vrienden ‘stel u voor dat ik morgen zou zeggen dat ik vrouw wil worden’, maar zij namen dat niet serieus. Ik ben uit de kast gekomen op mijn 25ste. Mijn omgeving schrok er van want iedereen kende me als een macho jongen. Ik kreeg reacties als ‘iedereen maar jij niet, want je bent zo mannelijk’. Ik heb mezelf een aantal keren ge-out, dat is zeer geleidelijk gebeurd. Tegen mijn ouders heb ik het pas gezegd toen ik al bezig was met mijn transitie.
Over haar ervaringen voor en na de transitie.
“Vanaf het moment dat de operaties zijn afgerond begint het verhaal. Ineens moet je op zoek gaan naar wie je bent.”
Ik heb pas na mijn transitie ontdekt dat ik heel lang mijn emoties verborgen hield, nu merk ik dat soms nog. Als je aan mensen vraagt ‘Wie was Hans?’, zal iedereen zeggen: opgewekt, in het midden van de belangstelling en vrolijk. Ik heb me nooit ongelukkig gevoeld maar ik merk nu dat er emoties zijn die ik vroeger niet durfde aanraken. Nu laat ik al eens een traan, dat zou ik vroeger als Hans nooit gedaan hebben. Ik sta dichter bij mezelf dan vroeger, dit zorgt ervoor dat andere mensen bij mij ook gemakkelijker gevoelens kunnen uiten.
Ik ben ervan geschrokken dat niet de fysieke maar de mentale transitie het moeilijkste was. Van het moment dat de operaties zijn afgerond begint het verhaal. Ineens moet je op zoek gaan naar je zelf. Tijdens de transitie krijg je psychische ondersteuning maar als dat verhaal is afgerond, sta je er alleen voor. Je hebt wel vrienden maar daarom begrijpt niet iedereen wat je meemaakt. Ik bouwde vroeger maar nu ook nog steeds een muur rond me omdat ik nog steeds op zoek ben naar een manier om emoties over te brengen en ermee om te gaan.
Daarnaast is het ook niet zo evident om een partner te vinden. Ik val op vrouwen en je ‘verandert’ voor de buitenwereld van hetero man naar een lesbische vrouw. Dit maakt je soms onzeker over je vrouw zijn. Als je tindert, weet je: ik ga op een dag moeten vertellen dat ik fysiek een man was. Niet alle vrouwen vinden dat OK en dat begrijp ik. Het is onbekend en voor sommige mensen voelt het ‘gevaarlijk’ aan om in zo een verhaal te stappen. Ik wens mezelf dan ook iemand toe die open staat voor de persoon die ik ben.
Over rolmodellen en hoe ze zelf het verschil wil maken.
“Van bij de start van mijn transitie ben ik er willen zijn voor anderen. Daarom besloot ik om in café Den Draak (LGBTQ+ café) te werken.. om een steun te kunnen zijn voor die ene persoon aan de toog die met twijfels of vragen zit en een gesprek nodig heeft.”
Er waren weinig mensen waar ik voor mijn transitie naar kon opkijken. Ik kan me nog herinneren dat ik in mijn jonge jaren naar Debby & Nancy keek. Dat was een talkshow met Stany Crets (Nancy) en Peter Van Den Begin (Debby), 2 hetero mannen die in vrouwenkleren een talkshow presenteerden en alle queer clichés uit de kast haalden. Als je worstelt met je identiteit kunnen zulke parodieën soms pijnlijk zijn. Ik kon me er alleszins niet mee identificeren, er werd in die tijd vooral lacherig gedaan over queers in mainstream media. Ik deed dan ook heel hard mijn best om mannelijk over te komen. Dat was één van de redenen dat ik mijn vrouwelijk identiteit zo hard weg duwde.
Van bij de start van mijn transitie ben ik er willen zijn voor anderen door mijn verhaal te delen en eerlijk te antwoorden. Daarom besloot ik om in Den Draak (LGBTQ+ café) te werken en DJ te worden. Om mensen uit te bol te laten gaan maar ook om een steun te kunnen zijn voor die ene persoon aan de toog die met twijfels of vragen zit en een gesprek nodig heeft. Het zijn vaak zulke contacten die mensen het meeste helpen en twijfels of nare gevoelens kunnen wegnemen.
Over gender en geslacht.
“Ben ik na mijn transitie een vrouw als in het stereotype beeld dat velen eraan koppelen: zeker niet. Ik ben technicus, sleur met kabels en kom met vuile kleren thuis. Moet dat daarom mannelijk of vrouwelijk zijn?”
Ik heb op een bepaald moment de keuze gemaakt om niet alleen van binnen maar ook fysiek verder te leven als vrouw. Veel mensen hangen daar, ook in de media, een bepaald beeld aan op. Men is er OK mee dat je van binaire man naar binaire vrouw gaat. Maar wat is vrouw zijn, wat is man zijn? Ben ik na mijn transitie een vrouw als in het stereotype beeld dat velen eraan koppelen: zeker niet. Ik ben technicus, sleur met kabels en kom met vuile kleren thuis. Is dat daarom mannelijk of vrouwelijk? Zulke barrières mogen van mij verdwijnen.
Als je er als vrouw krachtig wil staan, krijg je wel eens de term bitch opgeplakt. Je voelt dat je als vrouw anders benaderd wordt. Van het moment ik dat vertel, zeggen mensen snel: je hebt er zelf voor gekozen. Dat is pijnlijk want ik koos er niet voor. Ik heb ervoor gekozen om te leven als mezelf. Ik voel een groot verschil tussen vroeger als man en nu als vrouw. De positie in de groep verandert ook en daar heb ik het soms moeilijk mee. Als je als man ergens binnenstapt, wordt je sneller centraal in de groep gezet. Als vrouw wordt je sneller aan de zijkant gezet.
Over de gepolariseerde tijden en de opkomst van extreem rechts.
“Als ik sommige beelden zie en stemmen hoor uit extreem rechtse hoek, krijg ik schrik. Ik snap niet waarom ze tegen mensen zijn, iedereen moet de kans krijgen om zichzelf te zijn.”
Na mijn middelbare periode had ik geen zin meer om verder te studeren en ben ik op zoek gegaan naar mezelf, ik wilde dat niet in eigen land te doen. Ik besloot alle cruise maatschappijen aan te schrijven en kreeg een positieve brief terug van Disney. Vervolgens ben ik in Florida op een cruiseschip gaan werken. Als 21 jarige jongen kwam ik op een kamer terecht met een Zuid Afrikaanse jongen. Ik had een wereldvreemd cliché beeld van de zwarte gemeenschap tot ik hem beter en beter leerde kennen. Hij is snel één van mijn beste vrienden geworden. Ook na mijn transitie is hij me komen opzoeken. Die ontmoeting heeft een wereld voor me geopend. Het heeft me laten inzien dat de stereotypen waar we naar terug grijpen verkeerd zijn. Je kan geen stempel drukken op een volledige groep. Die ervaring heeft ook een positief effect gehad op mijn visie over de LGBTQ+ gemeenschap.
Ik ben van een conservatievere hetero gemeenschap naar een minderheidsgroep ‘gestapt’ En ik heb gezien dat er niks mis is met het LGBTQ+ verhaal. Sinds mijn outing ben ik nooit benaderd op een negatieve manier. Je hebt wel eens een familielid die een nare opmerking geeft, of vrienden van vroeger die schrokken. Als ik echter sommige beelden zie en stemmen hoor uit extreem rechtse hoek, krijg ik angst. Ik snap het niet. Ik snap niet waarom ze tegen mensen zijn, iedereen moet de kans krijgen om zichzelf te zijn. Het is zeer fout om een polariserend gedachtengoed op te leggen aan andere mensen.